Glutatyon Nedir ?
Glutatyon (GSH), vücuttaki en bol bulunan antioksidandır ve oksidatif stresin düzenlenmesi, toksinlerin detoksifikasyonu, protein fonksiyonlarının düzenlenmesi ve bağışıklık fonksiyonlarının korunması gibi hayati roller üstlenir. Ancak, insanlarda oral glutatyon takviyesinin biyoyararlanımı ve etkinliği yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, sağlıklı yetişkinlerde uzun vadeli glutatyon takviyesinin vücut glutatyon depoları üzerindeki etkisini incelemektir.
Yöntem ve Yöntemler
Bu çalışma, 6 ay süren randomize, çift kör, plasebo kontrollü bir klinik deney olarak tasarlanmıştır. 30-79 yaş aralığında, sigara içmeyen 54 sağlıklı yetişkin çalışmaya katılmıştır. Katılımcılar, günlük 250 mg veya 1.000 mg oral glutatyon takviyesi ya da plasebo grubuna rastgele atanarak 6 ay boyunca takip edilmiştir.
Kan, plazma, lenfosit ve eksfoliye edilmiş bukkal mukozası hücrelerinde glutatyon seviyeleri incelenmiştir. Ayrıca, bazı katılımcılar üzerinde bağışıklıkla ilgili immün belirteçler de değerlendirilmiştir.
Katılımcılar ve Gruplar
- • Katılımcılar: 54 sağlıklı yetişkin (sigara içmeyen)
- • Yaş Aralığı: 30-79
- • Kadın Katılımcı Oranı: %76
- • 1.000 mg Glutatyon Grubu: 20 kişi
- • 250 mg Glutatyon Grubu: 18 kişi
- • Plasebo Grubu: 16 kişi
Biyolojik Örnek Toplama ve Analizler
Kan örnekleri antekubital venden alınıp, plazma, lenfosit, eritrosit ve bukkal mukozası hücrelerine ayrılmıştır. Tüm örnekler -80°C’de saklanmış ve glutatyon seviyeleri HPLC yöntemiyle analiz edilmiştir.
Sonuçlar
- • 6 ay sonunda, 1.000 mg glutatyon alan grupta eritrosit, plazma ve lenfosit glutatyon seviyeleri %30-35 oranında artmıştır.
- • Bukkal hücrelerde %260 artış görülmüştür.
- • 250 mg alan grupta kan ve eritrositlerde sırasıyla %17 ve %29’luk artış tespit edilmiştir.
- • Plasebo grubunda anlamlı bir değişiklik gözlenmemiştir.
- • 1 aylık yıkama (washout) döneminden sonra glutatyon seviyeleri başlangıç düzeylerine geri dönmüştür.
Bağışıklık Fonksiyonları
- • 1.000 mg alan grupta NK (Doğal Öldürücü) hücre aktivitesi 3 ayda iki katına çıkmıştır.
- • Lenfosit proliferasyonu ölçülerinde anlamlı bir artış gözlenmemiştir, ancak yüksek doz grubunda belirgin bir yükseliş dikkat çekmiştir.
Yan Etkiler ve Uyumluluk
- • Takviyeler iyi tolere edilmiş ve ciddi yan etkiler bildirilmemiştir.
- • Uyumluluk oranı %95.5 olarak hesaplanmıştır.
- • Hafif semptomlar (baş ağrısı, mide rahatsızlığı) plasebo grubunda daha fazla bildirilmiştir.
Tartışma ve Sonuçlar
Bu çalışma, oral glutatyon takviyesinin insanlarda vücut glutatyon depolarını artırabileceğini gösteren ilk uzun dönemli randomize kontrollü çalışmalar arasında yer almaktadır.
Bu çalışma bağlı olarak, glutatyon eksikliğiyle ilişkili hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde oral glutatyon takviyesinin faydalı olabileceği sonucuna varılmıştır. Bağışıklık sistemi üzerindeki olumlu etkileri daha büyük çalışmalarla desteklenmelidir.
Kaynakça:
Richie JP Jr. ve ark. (2014). Randomized controlled trial of oral glutathione supplementation on body stores of glutathione. European Journal of Nutrition. DOI:10.1007/s00394-014-0706-z
