Yaşlanma ve Erken Yaşa Bağlı Makulopati (ARM) Hastalarında Kısa Süreli Yüksek Doz Retinol Takviyesinin Karanlığa Uyum Sağlama Üzerindeki Etkileri
Yaşlanmayla birlikte göz sağlığı önemli ölçüde etkilenebilir. Özellikle, erken yaşa bağlı makulopati (ARM) gibi hastalıklar retina fonksiyonlarını yavaşlatabilir. Bu çalışma, yüksek dozda A vitamini (retinol) takviyesinin, yaşlanmanın neden olduğu rod (çubuk hücre) fonksiyon kayıplarını iyileştirip iyileştiremeyeceğini araştırmaktadır.
Çalışmanın Amacı Bu araştırmanın amacı, 50 yaş ve üzeri bireylerde, kısa süreli (30 gün) yüksek doz retinol takviyesinin karanlığa uyum sağlama (dark adaptation) hızını artırıp artırmadığını incelemektir. Özellikle, retinanın erken ARM belirtileri gösterip göstermediği göz önünde bulundurulmuştur.
Yöntemler ve Katılımcılar Bu çalışma, çift kör, randomize ve plasebo kontrollü bir deney olarak tasarlanmıştır. Katılımcılar University of Alabama at Birmingham’da göz kliniklerinden temin edilmiştir. Toplamda 104 kişi çalışmaya dahil edilmiştir.
-
Katılımcı Kriterleri:
- 50 yaş ve üzeri bireyler.
- Göz dibi fotoğraflarında ARM erken evre belirtileri bulunanlar.
- 20/80 veya daha iyi görme keskinliğine sahip bireyler.
-
Hariç Tutma Kriterleri:
- Glokom, optik nöropati, Alzheimer, Parkinson gibi nörolojik hastalıklar.
- Diyabet ve ciddi frajilite durumları.
- Serum A vitamini seviyesi <30 µg/dL olan bireyler.
Deneysel Prosedür: Katılımcılar 52 kişilik iki gruba ayrılmıştır:
- Tedavi Grubu: Günlük 50.000 IU A vitamini (retinol) tableti.
- Plasebo Grubu: Retinol olmayan, aynı görünüme sahip plasebo tableti.
Katılımcılar 30 gün boyunca belirtilen tabletleri kullanmıştır. 30 gün sonunda karanlığa uyum testi yapılmıştır. Aynı zamanda katılımcılara düşük aydınlatma koşullarında yaşadıkları zorlukları değerlendiren bir anket uygulanmıştır.
Ölçüm Yöntemleri:
- Karanlığa Uyum Testi: Karanlık ortamda rod ve koni hücrelerinin ışığa duyarlılığı ölçülmüştür.
- Anket: LLQ (Low Luminance Questionnaire) ile bireylerin düşük ışıkta mobilite, sürüş ve günlük aktivitelerde yaşadıkları zorluklar değerlendirilmiştir.
Sonuçlar ve Bulgular Sonuçlar, retinol takviyesi alan grubun rod hücre fonksiyonlarında belirgin bir iyileşme olduğunu göstermiştir. Özellikle rod eğim parametresi, retinol alan grupta plasebo grubuna kıyasla daha hızlı iyileşme göstermiştir (P = 0.0419). Bu durum, ışığa duyarlılığın daha hızlı geri kazanıldığını göstermektedir.
- Koniler Üzerindeki Etki: Koni parametrelerinde (konstant zamanı, eşik değeri) belirgin bir farklılık saptanmamıştır.
- Anket Sonuçları: Retinol alan katılımcılar, plasebo grubuna kıyasla düşük ışıkta daha az mobilite sorunu yaşadıklarını belirtmiştir (P = 0.0141).
Tartışma ve Yorum Çalışma, yaşlanmanın retina üzerindeki etkilerini azaltmada yüksek doz retinol takviyesinin potansiyel bir tedavi yöntemi olabileceğini ortaya koymaktadır. Retinol, rod hücrelerinde retinoid eksikliğini gidererek karanlığa uyum sağlama hızını artırabilir. Bu, erken ARM hastalarında yaşam kalitesini iyileştirebilir.
Kaynakça:
- Owsley, C., McGwin, G., Jackson, G. R., Heimburger, D. C., Piyathilake, C. J., Klein, R., White, M. F., & Kallies, K. (2006). Effect of Short-Term, High-Dose Retinol on Dark Adaptation in Aging and Early Age-Related Maculopathy. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 47(4), 1310-1318.
